Tips om om te gaan met perinatale angst
En wat is nu het verschil tussen zorgen maken en angst?
Ouderschap kan ervoor zorgen dat we ons meer en meer zorgen maken. Wat als ik het niet goed doe? Hoe ga ik mijn werk combineren met mama zijn en toch nog voldoende tijd voor mezelf? Wat als mijn kindje ziek of gewond geraakt? Wat als ik ons kindje verlies?
Het ouderschap kan overweldigend zijn
Mama zijn kan zorgen voor stress, je overspoeld voelen en angst kan naar boven komen. De kans bestaat dat je los van het moederschap, dit ook eerder al hebt ervaren. Elke dag komen er nieuwe uitdagingen op ons pad, tijdens het moederschap zijn we extra kwetsbaar en hierdoor kan angst soms de bovenhand nemen.
We kunnen overweldigd worden door deze zorgen die door ons hoofd gaan. We kunnen ons moeilijker concentreren, dagdagelijkse activiteiten wordt moeilijk en soms wordt het zelfs moeilijk om gewoon naar buiten te gaan. We hebben het gevoel onze stressdrempel steeds lager wordt.
Wat is het verschil tussen perinatale angst en
dagdagelijkse, normale stress die bij het moederschap hoort?
Om te beginnen is het moeilijk om duidelijk af te bakenen en te identificeren. Het vindt allemaal plaats binnen hetzelfde spectrum Het is niet zwart en wit, het een of het ander.
Het spectrum gaat van gemak - onrust - bang – angstig. Het is belangrijk om stil te staan of het je dagelijkse leven verstoord of voor problemen zorgt. We moeten kijken naar wat er gebeurd.
Laat me je gerust stellen: ik heb nog geen enkele mama ontmoet die zich geen zorgen maakt, het is een natuurlijk fenomeen met ook positieve kanten. Het zorgt ervoor dat we onszelf en onze kinderen beschermen.
Wat is perinatale angst?
Je kan je zorgen maken over jouw kindje, de gezondheid van je kindje of dat van jezelf, zorgen als: "doe ik het wel goed genoeg" Bij perinatale angst, zijn deze zorgen moeilijk om te beheersen. Ze nemen je volledig over en hebben een grote invloed op jouw functioneren. Ze zorgen voor stress, duren lang en komen vaak naar voor.
Wanneer je op het hoogtepunt zit van het continum, van de angst, hebben we te maken met beperkende angst. Deze zorgt ervoor dat we niet meer functioneren.. We hebben tools en ondersteuning nodig om tot rust te komen.
Ongeveer 15.2% van de zwangere vrouwen en 10% van de postpartum vrouwen ervaren perinatale angst
Ons brein en ons lichaam, hangen ook nauw samen. Je kan dus ook fysieke klachten merken, zoals oa. :
- Spanning voelen
- Vermoeidheid
- Beven
- Zweethanden
- Maagproblemen
- Moeilijk tot rust komen.
Wat zijn normale moederschapszorgen?
We spreken hier over alledaagse stress en normale bezorgdheden. Deze zorgen van het dagelijkse leven zijn gemakkelijker om met om te gaan en overheersen je dagelijkse leven niet. . Deze stress en zorgen gaan minder snel gepaard met psychische symptomen (zoals vermoeidheid, rusteloosheid, gespannen, prikkelbaarheid, .. )
Bijvoorbeeld: Hoe gaat mijn kindje het doen in de kleuterklas? Is het nog niet te vroeg? Hij/zij eet precies wat minder de laatste tijd, zou hij wel genoeg voedingsstoffen binnen krijgen? Doe ik het wel goed als mama?
Maar je kan je ook zorgen maken over de gezondheid van je kindje. Het verschil bij deze zorgen is dat ze zich vooral afspelen in ons hoofd en geen invloed hebben op ons gedrag.
We gaan bijvoorbeeld bij zorgen over de gezondheid van ons (ongeboren) kind, niet continu op zoek naar bevestiging dat hij weldegelijk gezond is door (te vaak) naar de dokter te gaan, dopler om de harstslag te beluisteren, ..
Indien je merkt dat het wel invloed begint te krijgen op je gedrag, en ook andere lichamelijke symptomen begint te voelen bij jezelf, kan het zijn dat je zorgen wat meer beginnen doorwegen naar angst.
Tips om hiermee om te gaan
Gevoelens zijn niet hetzelfde als feiten, koppel deze los van elkaar.
We denken vaak dat onze gedachten en gevoelens, de realiteit zijn. We maken ons zorgen dat we het niet goed doen als mama, dus dat betekent dat we het ook echt niet goed doen. Dat is een denkfout. Belangrijk om deze denkfouten op te sporen, je bewust ervan te zijn en ze los te koppelen van de feiten.
Het is niet omdat je iets denkt, dat het ook zo is.
Bijvoorbeeld: Er gaat een virus rond in de opvang/op school en je maakt je zorgen dat je kindje ook ziek gaat worden Je merkt op dat je kindje meer nood heeft aan slaap en je hoofd draait overuren. Hoe komt het nu dat hij/zij meer wilt slapen? Hij/zij gaat het virus overgenomen hebben en voor je het weet zie je (in je hoofd) de ambulance je kind ophalen.
Zonder het goed te beseffen, ben je aan doem scenario’s te denken. Je wordt hier onrustig van en denkt ook dat het effectief zo zal lopen.
Hoe doe je dit concreet:
Als je jezelf ‘betrapt’ op deze gedachten, sta er dan even bij stil en probeer deze los te koppelen van realiteit. Focus je op de feiten. Wat weet je nu? Je kan de toekomst niet voorspellen, het enige wat je kan doen is de focus leggen op het hier en nu.
Bijvoorbeeld: mijn kindje heeft nood aan extra slaap, mijn kindje toont op dit moment geen ziekte verschijnselen, mijn kindje ligt hier veilig naast mij, mijn kind zijn immuniteit is sterk, ik geef borstvoeding dus ik geef automatisch extra immuniteitsstoffen mee, ..
Herformuleer doemscenario's
We doen het sneller dan we zouden willen, soms onbewust. Een situatie op een zodanige manier omschrijven dat het eindigt in een catastrophe. Zoals het voorbeeld van hierboven.
Probeer je bewust te zijn van deze gedachten, dat het je niet vooruit helpt om aan wostcase scenario’s te denken.
Hoe doe je dit concreet?
Als je jezelf hier op 'betrapt', probeer het om te denken.
Ga op zoek naar nog andere mogelijke scenario's. Wat kan er nog gebeuren? Wat zijn nog mogelijke uitkomsten voor deze situatie? Het kan ook helpen om het neer te schrijven.
Bijvoorbeeld: Hoe kan dit verhaal nog aflopen?
- mijn kindje slaapt meer omdat hij extra veel gespeeld heeft vandaag
- mijn kindje wordt besmet met het virus, maar is er niet heel ziek van
- mijn kindje wordt niet ziek en blijft zijn vrolijke zelve
- ..
Blijf dit doen tot wanneer je voor jezelf voldoende scenario's hebt, om weg te blijven uit het doem-scenario.
Breng je lichaam tot rust
Angst gaat vaak gepaard met fysieke klachten. Onze hersenen geven waarschuwingssignalen naar ons lichaam, waardoor het gespannen wordt. Het maakt zich eigenlijk klaar om voor de fight-flight-freeze reflex. Daarom is het belangrijk om naast het kalmeren van ons brein, ook ons lichaam te kalmeren.
Sta even voor jezelf stil wat er jou helpt om lichamelijk tot rust te komen.
Warme douche of bad, yoga oefeningen, diepe ademhalingsoefeningen, meditatie, lezen, ..
Op die manier geef je je lichaam het signaal dat je veilig bent en zal je automatisch tot rust komen.
Zoek hulp
Als je jezelf hierin herkent of je hebt het gevoel dat je overspoeld geraakt, wil ik je uitnodigen om zeker iemand in vertrouwen te nemen. Dit kan voor te beginnen jouw partner zijn of iemand die heel dicht bij jou staat en waarvan je weet dat deze persoon niet zal oordelen.
Je kan ook met jouw zorgen bij jouw vroedvrouw of andere zorgverlener terecht. Samen kunnen jullie kijken naar hetgeen jij en jouw gezin nu nodig hebben.
Bij Nesten ben je ook meer dan welkom om je verhaal te vertellen.
Deze laatste optie kan een heel hoge drempel zijn maar het is echt waardevol om dit te doen. Laat je helpen, sta stil bij wat je net ervaart en dan kan er samen bekeken worden wat eraan gedaan kan worden. Dit is niet jouw schuld dat je je zo voelt. Dit overkomt jou en je hoeft dit niet alleen te dragen.
Disclaimer: Deze blogpost is louter informatie en vervangt geen consult bij een professional om tot een diagnose te komen. Neem vooral contact op met jouw zorgverlener als je je herkent in één of meerdere symptomen.